"Zabija w 5 minut": gdzie znajdują się najbardziej niebezpieczne odpady nuklearne na Ziemi


Zastygła lawa TSM (zdjęcie - Administracja elektrowni jądrowej w Czarnobylu/Departament Energii USA)

Uważa się, że Czarnobyl, który już dawno został przekształcony w strefę wykluczenia, nie stanowi już zagrożenia. Poziom zagrożenia radioaktywnego w tym miejscu rzeczywiście zmniejszył się z biegiem lat, ale nadal istnieje niebezpieczne miejsce, które może być śmiertelne, jeśli się do niego zbliżysz. 8 grudnia 1989 roku opublikowano artykuł z nagłówkiem "Co się dzieje wewnątrz Sarkofagu?". Artykuł przedstawiał zdjęcia, które po raz pierwszy pokazywały gigantyczny radioaktywny stalaktyt, przypominający nogę słonia, uformowany z zastygłej lawy. Zdjęcia te, zarówno czarno-białe, jak i kolorowe, wykonane w różnych powiększeniach i przy różnym oświetleniu, zyskały światową sławę.



Odkrycie tego dziwnego obiektu nastąpiło późną jesienią 1986 roku. Po kilku miesiącach pracy zespół likwidatorów awarii w elektrowni jądrowej w Czarnobylu był w końcu w stanie spenetrować podziemny korytarz awaryjnego czwartego reaktora. Wewnątrz tak zwanego basenu bąbelkowego, do którego prowadziło wąskie przejście, odkryli zestaloną lawę wypływającą z aktywnej strefy. Powstały radioaktywny stalaktyt, który później nazwano "stopą słonia", miał szary kolor z metalicznymi refleksami i szklistymi wtrąceniami po bokach. Eksperci natychmiast założyli, że masa ta zawierała ołów, który został zrzucony z helikopterów w celu schłodzenia strefy reaktora poprzez stopienie tego metalu. Wstępnie oszacowano wagę obiektu na 11 ton. Czujniki promieniowania dosłownie krzyczały, że nie można zbliżyć się do znalezionego miejsca! Jak wspomina jeden z naocznych świadków, poszukiwacze znaleźli gdzieś zabawkowego konia na kółkach, przywiązali do niego czujnik pomiarowy i popchnęli go w kierunku "stopy słonia". Po zwróceniu pojazdu na kółkach z powrotem, sapnęli - urządzenie pokazało 14,5 tysiąca rentgenów na godzinę: poziom promieniowania przekroczył śmiertelną dawkę dla ludzi 20 razy!

Poziom promieniowania został zmierzony, ale jak pobrać próbki z tego najbardziej niebezpiecznego obiektu? Specjaliści zbudowali system z samobieżnego wózka i zamontowanej na nim wiertarki elektrycznej. Konstrukcja zbliżyła się do stalaktytu, ale nie udało się wywiercić w nim otworu - materiał okazał się zbyt twardy. Kolejne próby kończyły się niepowodzeniem. W końcu jeden z wojskowych, ryzykując własnym życiem, szybko podbiegł do obiektu i zaczął uderzać siekierą w stwardniałą masę. Mimo to udało mu się odłamać niewielki kawałek materiału, który wystarczył do analizy. Zdesperowany funkcjonariusz został natychmiast ewakuowany helikopterem do szpitala. Nic nie wiadomo o jego dalszych losach.

Wyniki badania radioaktywnej substancji wykazały, że nie było w niej śladów ołowiu, ale zawierała w nadmiarze dwutlenek krzemu, uran, cyrkon, tytan, magnez, grafit i szkło krzemianowe. W rzeczywistości jest to cały zestaw radionuklidów paliwa jądrowego urodzonych w piekielnej kuchni awarii w Czarnobylu. Szklistą masę nazwano po prostu "lawą". Ta supergęsta substancja, praktycznie odporna na wiercenie, mogła zostać uszkodzona tylko wtedy, gdy strzelano do niej z karabinu szturmowego Kałasznikowa i pocisków przeciwpancernych.

Wciąż niebezpieczna

W połowie lat 90. zewnętrzne warstwy stopy słonia zaczęły zamieniać się w pył, a masa zaczęła pękać. Intensywność jego promieniowania wyraźnie spadła, a specjaliści zaczęli częściej się do niego zbliżać, oczywiście w kombinezonach ochronnych. W 1996 roku obiekt odwiedził nawet zastępca dyrektora projektu New Confinement - mówimy o przedsiębiorstwie, które obsługuje sarkofag nad 4. reaktorem. Następnie eksperci ustalili, że masa przyszłej "stopy słonia", zanim zajęła obecną pozycję, przebyła drogę ponad dwóch metrów przez rury i pęknięcia. Istniały obawy, że substancje radioaktywne mogą wniknąć głębiej w ziemię i wejść w kontakt z wodami gruntowymi, zagrażając życiu ludzi korzystających z tej wody. Jednak od 2016 roku nie odnotowano żadnego ruchu masy głębiej. Jedyną rzeczą jest trwający rozpad jądrowy, który sprawia, że "stopa słonia" jest o kilka stopni cieplejsza niż otoczenie. Jednak nawet takie promieniowanie jest nadal niebezpieczne dla osoby znajdującej się w pobliżu obiektu, ponieważ może pokonać wszelkie mechanizmy obronne naszego ciała i zmodyfikować wiązania, które utrzymują DNA razem, a tym samym prowadzić do wszelkiego rodzaju uszkodzeń na poziomie komórkowym. W szczególności może to prowadzić do niekontrolowanej proliferacji komórek, która powoduje raka.

Według ekspertów, po 30 sekundach przebywania w pobliżu "stopy słonia" osoba poczuje zawroty głowy i zmęczenie, po dwóch minutach zacznie krwawić i rozwinie się gorączka, po 4 minutach dołączą do nich wymioty i biegunka, po kolejnej minucie poziom infekcji w organizmie osiągnie poziom krytyczny, po czym rozpoczną się nieodwracalne procesy - śmierć w ciągu dwóch dni. Stopa słonia jest prawdopodobnie nadal najbardziej niebezpiecznym produktem odpadowym na naszej planecie.

To miejsce, według ekspertów, pozostanie radioaktywne przez niewiarygodnie długi czas - przez 100 tysięcy lat, chociaż każdego roku poziom promieniowania będzie stopniowo spadał. Ale nadal jest tam niebezpiecznie. W 2019 r. pilnie zbudowano nową konstrukcję izolacyjną nad 4. blokiem energetycznym, aby całkowicie chronić środowisko zewnętrzne przed ciągłymi emisjami ogromnych ilości izotopów. Nowy sarkofag został zaprojektowany na 100 lat.

---

Amon
www.strefa44.pl
www.strefa44.com.pl