Pierścień wokół planety karłowatej w Układzie Słonecznym stanowi zagadkę



Regiony na skraju Układu Słonecznego, poza orbitą Neptuna, pokazują raz po raz, jak dziwne rzeczy mogą być daleko od Słońca. Na przykład struktura białego serca Plutona, dziwny kształt planetoidy Arrokoth lub pierścienie planety karłowatej Haumea. Teraz do tej listy możemy dodać także niezwykły i jak dotąd niewyjaśniony pierścień wokół innej planety karłowatej: Quaoar. Wśród planet karłowatych, Quaoar znajduje się w średnim przedziale wielkości. Ma promień 555 kilometrów i jest orbitowany przez mały księżyc o nazwie Weywot, który ma średnicę około 160 kilometrów. Weywot krąży wokół Quaoar w odległości około 14 500 kilometrów, czyli około 24 promieni, a odkryty pierścień znajduje się w odległości 7,5 promienia od Quaoar - co było niezwykle niespodziewane dla astronomów.

Każde inne ciało w Układzie Słonecznym posiadające gęste pierścienie, od Saturna do podwójnych pierścieni planetoidy Chariklo, posiada te struktury w pewnej odległości zwanej granicą Roche'a. Granica ta opisuje najmniejszą odległość, w której ciało niebieskie o niższej masie może nadal istnieć, nie będąc rozerwanym przez siły pływowe orbitującego ciała głównego o wyższej masie.

Jednak, jak pisze zespół naukowców pod kierownictwem Giovanniego Bruno z Obserwatorium Astrofizycznego INAF w Katanii we Włoszech, w swojej pracy opublikowanej w czasopiśmie "Nature", pierścienie Quaoara znajdują się znacznie dalej niż limit Roche'a. "W wyniku naszych obserwacji klasyczne pojęcie, że gęste pierścienie przetrwają tylko w granicach Roche'a ciała planetarnego, musi zostać gruntownie zrewidowane" - wyjaśnia Bruno w oświadczeniu.

Ponieważ poza granicą Roche'a pierścienie musiałyby faktycznie połączyć się w księżyce na skutek działania sił grawitacyjnych, co zajęłoby zaledwie kilkadziesiąt lat. Nie jest więc jasne, jak te pierścienie mogą istnieć, ale pewne jest, że naukowcy planetarni będą je badać dokładniej, aby uzyskać odpowiedź. Odkrycie było możliwe dzięki teleskopowi do poszukiwania egzoplanet CHEOPS (CHaracterising ExOPlanet Satellite), który jest misją Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). CHEOPS zaobserwował zaćmienie gwiazdy, gdy Quaoar przeszedł przed gwiazdą, blokując jej światło. Takie podejście jest bardzo przydatne do badania odległych, słabych obiektów. Kiedy autorzy badania stwierdzili, że spadki jasności nie były spowodowane przez Quaoar, wszystko wskazywało na to, że to materia towarzysząca planecie karłowatej na kołowej orbicie.

Obserwacje te były pierwszym dowodem na okluzję gwiazdy przez obiekt transneptunowy w przestrzeni kosmicznej.

---

Amon
www.strefa44.pl
www.strefa44.com.pl